• Rotmistrz Witold Pilecki

          • Witold Pilecki, syn Juliana i Ludwiki z Osiecimskich, zesłańców powstania styczniowego, urodzony 13 maja 1901 roku w Karelii na północy Rosji.
            W 1910 roku rodzina Pileckich przesiedliła się do Wilna, gdzie młody Witold wstąpił do lokalnej organizacji harcerstwa. Jako młody druh brał czynny udział w walkach o obronę Wilna podczas I wojny światowej. W wojnie bolszewickiej dowodził 211 pułkiem ułanów pod zwierzchnictwem gen. Lucjana Żelichowskiego. Jako doświadczony już żołnierz  w maju 1921 roku zdał maturę, która otworzyła mu drzwi do Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu.  W 1926 roku otrzymał stopień podporucznika rezerwy, po czym powrócił do rodzinnego majątku ziemskiego w Sukurczach w powiecie lidzkim, gdzie mieszkał i gospodarował aż do wybuchu II wojny światowej. Czas gospodarowania rodzinnym majątkiem był niewątpliwie najlepszym i najspokojniejszym okresem życia Witolda Pileckiego. Tam poznał żonę Mariannę z Ostrowskich, z którą ożenił się w 1931 roku oraz tam przyszły na świat jego dzieci: Andrzej i Zofia. Witold Pilecki założył w powiecie lidzkim  Straż Ogniową, kierował mleczarnią oraz kółkiem rolniczym, wreszcie utworzył konny szwadron „Krakusów”, który skutecznie stawiał opór niemieckiemu najeźdźcy w czasie II wojny światowej.
            Po napaści sowieckiej 17 września 1939 r. rodzina Pileckich była zmuszona do ucieczki w obawie przed represjami ze strony Armii Czerwonej. Żona z dziećmi schroniła się w rodzinnej Ostrowi Mazowieckiej. Po kapitulacji wrześniowej niezłomny żołnierz nie złożył broni, lecz przeszedł do podziemia. Altruistyczne ideały, którymi kierował się Witold Pilecki nakazały mu w 1940 r. „dać się zamknąć” w niemieckim obozie zagłady „Auschwitz- Birkenau” w Oświęcimiu, aby zdać świadectwo prawdziwej działalności obozu.Dobrowolnie pozwolił się schwytać podczas łapanki i przywieźć  nocnym transportem z 21 na 22 września, gdzie otrzymał obozowy numer 4859. Pomimo koszmarnych obozowych warunków udało mu się stworzyć tajny Związek Organizacji Wojskowych, który funkcjonował w systemie „piątkowym”.
            W 1943 roku niezłomny bohater podjął niemożliwą wówczas do zrealizowania próbę ucieczki z obozowego piekła. Udało się to w poniedziałek wielkanocny 1943 roku. Pilecki uciekł z obozu wraz ze swoimi dwoma współtowarzyszami.  Po kilku dniach marszu znaleźli się w Bochni, by później na pewien czas ukryć się w Krakowie. Tam Pilecki przyjął nowe nazwisko, został Janem Uznańskim. Poprzez aresztowanie oraz ucieczkę z obozu „Auschwitz-Birkenau” w Oświęcimiu świat dowiedział się o rzeczywistej machinie zagłady ludzkości prowadzonej przez hitlerowskie Niemcy.
            Z Krakowa powrócił do Warszawy i został zastępcą dowódcy oddziału III Kedywu KG AK Kameleon, a w lutym 1944 roku awansowano go do stopnia rotmistrza. Przygotowując się do Powstania Warszawskiego pod zwierzchnictwem gen. Augusta Emila Fieldorfa „Nila” powoływał struktury organizacji „Niepodległość–NIE”, której celem było przygotowanie społeczeństwa na politykę komunizmu ze strony ZSSR. Kiedy wybuchło Powstanie Warszawskie, Pilecki walczył w Śródmieściu jako dowódca kompanii I Batalionu Zgrupowania „Chrobry II”. Po upadku powstania  dostał się do niewoli. Z Ożarowa trafił do Lamsdorf, potem do Murnau. Udało mu się stamtąd wydostać. W lipcu 1945 roku dostał przydział wojskowy i pojechał do Włoch. Ale już w grudniu wrócił do Polski i znowu rozpoczął działalność konspiracyjną. Tak oto rozpoczął się ostatni, tragicznie zakończony etap jego życia. Witold Pilecki tym razem przyjął pseudonim „Roman Jezierski”. Pod tym nazwiskiem podjął oficjalną pracę fizyczną w fabryce. Po godzinach zajmował się pisaniem wspomnień z Oświęcimia i nadal konspirował przekazując informacje rządowi londyńskiemu o tutejszej sytuacji w kraju. Nie zdawał sobie sprawy, że w grupie jego współpracowników przez kilka miesięcy funkcjonował agent bezpieczeństwa. Tak pracował w nieświadomości zdrady do maja 1947. Następnie został aresztowany i osadzony w mokotowskim więzieniu. Był przesłuchiwany i maltretowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa. Oskarżony o zdradę i działalność na rzecz innego mocarstwa, skazany prawomocnym wyrokiem 15 marca 1948r. na karę śmierci i przepadek mienia, a stracony 25 maja 1948 roku. Miejsce pochówku nie jest znane. 1 października 1990 roku Najwyższy Sąd Wojskowy uniewinnił  Witolda Pileckiego, a proces z 1948 roku uznał za zbrodnię sądową. Zrehabilitowany w 1995 r. został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Polonia Restituta, w 2006 r. Orderem Orła Białego, Krzyżem Oświęcimskim, Warszawskim Krzyżem Powstańczym, Gwiazdą Wytrwałości i Honorowym Obywatelem Warszawy oraz awansowany do rangi pułkownika.

            Rotmistrz Witold Pilecki jest patronem 45 placówek oświatowych, w tym Zespołu Placówek Oświatowych w Krasocinie.